Wynagrodzenie członka zarządu spółki z o.o. to temat budzący zainteresowanie nie tylko wśród osób planujących objąć takie stanowisko, ale także wspólników spółek. Zarządzanie spółką z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się z dużą odpowiedzialnością, jednocześnie zaś wynagrodzenie za pełnioną funkcję może być sposobem, w którym wspólnicy spółki z o.o. omijają podwójne opodatkowanie spółki z o.o. W artykule przyjrzymy się różnym aspektom wynagradzania członków zarządu, uwzględniając zarówno aspekty prawne, jak i praktyczne rozwiązania stosowane w polskich spółkach. Wpis został zaktualizowany w 2024 roku.
Jak ustalić wynagrodzenie członka zarządu spółki z o.o.?
Nieodłącznym elementem tworzenia spółki z o.o. jest powołanie członków zarządu spółki. Bez nich spółka nie może istnieć. Klienci, z którymi rozmawiam przy otwieraniu spółek zastanawiają się często w jaki sposób ustalić wynagrodzenie członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie chodzi przy tym wyłącznie o formę prawną wypłacania wynagrodzenia, ale także o jego wysokość oraz o ewentualną optymalizację obciążeń publicznoprawnych. Nie jest przecież tajemnicą, że większość spółek z o.o. w Polsce to spółki kilkuosobowe, w których często wspólnicy pełnią także funkcje zarządcze. Z tego względu wynagrodzenie prezesa lub członka zarządu spółki służy jako jeden z elementów pozwalających na zgodne z prawem optymalizowanie zobowiązań podatkowych powstających w związku z prowadzeniem spółki.
Jak ustalić wynagrodzenie członka zarządu spółki z o.o.? Po pierwsze, należy wybrać właściwą podstawę prawną dla wypłaty wynagrodzenia. Po drugie, należy ustalić jego wysokość w sposób odpowiedni dla charakterystyki danej spółki, uwzględniając realia rynkowe.
Formy zatrudniania członka zarządu spółki z o.o.
To w jaki sposób będziemy wypłacać wynagrodzenie dla członka zarządu spółki zależy od tego w jaki sposób go zatrudnimy. Mamy możliwość skorzystania z co najmniej kilku opcji, kilku podstaw prawnych dla wypłaty wynagrodzenia dla członka zarządu. Są to:
- zatrudnienie pracownicze,
- świadczenie usług na podstawie umowy cywilnoprawnej (kontrakt menedżerski),
- pełnienie funkcji na podstawie stosunku korporacyjnego.
Zatrudnienie członka zarządu na umowę o pracę
Gdy chodzi o zatrudnienie pracownicze to mamy do czynienia z zatrudnieniem członka zarządu spółki na podstawie umowy o pracę. Ta opcja i ta podstawa wypłaty wynagrodzenia nie jest jednak dostępna dla wszystkich. Ponieważ z orzecznictwa sądowego wynika, że stosunek pracy nie może powstać w sytuacji gdy członkiem zarządu jest wspólnik większościowy, zasadniczo do pełnienia funkcji w zarządzie nie możemy zatrudniać takiego wspólnika. Trzeba też przyznać, że zatrudnienie na podstawie stosunku pracy jest stosunkowo najrzadszym wyborem, gdy idzie o mikro i małych przedsiębiorców, a i w większych spółkach nie jest ono preferowane. Wynika to z dosyć istotnych obciążeń fiskalnych związanych z umową o pracę, która obciążona jest składkami ZUS oraz składką zdrowotną w wysokości 9%.
Kontrakt menedżerski dla członka zarządu
Gdy chodzi o zatrudnienie na podstawie cywilnoprawnej to chodzi nam zwykle o kontrakt menedżerski, umowę o świadczenie usług lub umowę zlecenia. W istocie te umowy są do siebie bardzo zbliżone, w praktyce można więc wrzucać je do jednego worka. Każda z tych form zatrudnienia opiera się bowiem o przepisy Kodeksu cywilnego o zleceniu. Problematykę kontraktu menedżerskiego omówiłem szeroko we wpisie: Kontrakt menedżerski w spółce z o.o. W tym miejscu pozwolę sobie tylko napisać, że zatrudnianie na podstawie kontraktu menedżerskiego jest z pewnością popularniejsze niż na podstawie umowy o pracę. Wynika to z większej elastyczności tej formy zatrudnienia.
Bywa też, że członkowie zarządu fakturują spółkę za swoje usługi zarządcze wykonywane w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. W takiej sytuacji praca także odbywa się w istocie na podstawie umowy o świadczenie usług.
Wynagrodzenie na podstawie samego powołania do zarządu
Wzmiankowane wyżej wypłacanie wynagrodzenia na podstawie stosunku korporacyjnego oznacza wykonywanie funkcji na podstawie samego aktu powołania bez dodatkowej umowy. W takiej sytuacji jednak zgromadzenie wspólników albo rada nadzorcza (w większych spółkach) musi podjąć uchwałę określającą wysokość wynagrodzenia członka zarządu.
Jaka jest najkorzystniejsza forma wynagradzania członka zarządu spółki z o.o.?
Najmniej obciążeń dla spółki ma pełnienie funkcji na podstawie samego powołania. Jest to więc forma zdecydowanie najtańsza. Przynajmniej gdy mówimy o pieniądzach rocznych do kwoty około 120.000 zł. W takim przypadku obowiązuje PIT według skali podatkowej oraz składka zdrowotna.
Komplikacje pojawiają się, gdy chodzi o jednoosobową działalność gospodarczą. Na szczególną uwagę zasługuje to, że w orzecznictwie sądowym w praktyce rozstrzygnięto, że nawet gdy członek zarządu wykonuje swoje obowiązki na podstawie kontraktu w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej to dla celów podatkowych nie stanowi to źródła przychodu działalność gospodarcza. Jest to działalność wykonywana osobiście. W związku z tym nie może opodatkować się liniowo. Szkoda, bo byłaby to najlepsza forma opodatkowania w sytuacji relatywnie dużych wynagrodzeń.
Nie oznacza to jednak, że członek zarządu nie może świadczyć innych usług dla spółki w ramach swojej działalności. Zalecałbym tutaj jednak ostrożność. Może się zdarzyć, że fiskus będzie próbował podważać tego typu sytuacje. Urząd może wykazywać, że nie było żadnych usług albo, że były one wykonywane w ramach pełnienia funkcji prezesa zarządu. W konsekwencji może uznać faktury VAT za nierzetelne. Oznacza to, że spółka nie będzie mogła odliczyć VAT naliczonego z takich faktur. Dodatkowo wynagrodzenie za takie usługi nie będzie mogło zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Sam członek zarządu mógłby zaś zostać obciążony sankcyjnym podatkiem VAT z takich faktur.
Co istotne jednak, dominujący nurt interpretacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest taki, że członek zarządu nie może pełnić swej funkcji w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej.
Podstawy wynagradzania członka zarządu – porównanie / tabela
W sposób graficzny podstawy dla wypłaty wynagrodzeń członka zarządu obrazuje poniższa tabela.
Forma wynagradzania / kryterium | Umowa o pracę | Umowa zlecenie | Powołanie | Kontrakt z jednoosobowej działalności gospodarczej |
---|---|---|---|---|
Obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe | TAK | TAK | NIE | Po stronie członka zarządu płaci w ramach JDG |
Obowiązkowe składki na ubezpieczenie chorobowe | TAK | NIE | NIE | Decyzja członka zarządu |
Podatek | PIT według skali | PIT według skali | PIT według skali | PIT według skali albo PIT liniowy (wyjątkowo) |
Składka zdrowotna | 9% | 9% | 9% | po stronie członka zarządu w ramach JDG 9% lub wyjątkowo 4,9% |
Ile powinno wynosić wynagrodzenie członka zarządu spółki z o.o.?
Panie Mecenasie, czy te 15.000 zł to nie przesada?
Bywa, że słyszę takie pytania.
Jak każdy prawnik odpowiadam: to zależy.
Nie sądzę, żeby prezesi KGHM czy Orlenu pracowali za takie „ochłapy”. Z drugiej strony, prezes spółki z kapitałem 5.000 zł, z przychodem na poziomie 50.000 zł rocznie z wynagrodzeniem 15.000 zł? No nie klei się to. Zwykle więc rozbrajająco szczerze odpowiadam: wynagrodzenie powinno być rynkowe. Rynkowe, czyli takie, jakie zapłacilibyśmy niepowiązanej z nami osobie trzeciej za jej obowiązki.
Obowiązek zachowania rynkowego wynagrodzenia dla członka zarządu wynika z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która wymaga by podmioty powiązane ustalały ceny transakcyjne w taki sposób, w jaki robiłyby to osoby ze sobą niepowiązane. Aktualną medianę wynagrodzeń członków zarządu znajdziecie tu. Nie oznacza to jednak, że możecie ją stosować bez przemyśleń. Zastanówcie się, zdroworozsądkowo, z jaką odpowiedzialnością wiąże się praca członka zarządu w Waszej spółce, jakie spółka ma przychody, jakie koszty, jak dużo pracujecie. Te pytania przybliżą Was do właściwego określenia wysokości wynagrodzenia dla członka zarządu. Dodam tylko, że w sytuacji wątpliwości skontaktujcie się z radcą prawnym lub doradcą podatkowym.
Uchwała o wynagrodzeniu członka zarządu
Uchwała o wynagrodzeniu członka zarządu powinna być podjęta przez organ powołujący zarząd, w znakomitej większości spółek z ograniczoną odpowiedzialnością uchwałę o wynagrodzeniu zarządu podejmują wspólnicy na zgromadzeniu wspólników. Uchwała taka może określać wynagrodzenie w dowolny rynkowy sposób, zarówno w formie zryczałtowanej, stałej albo zmiennej.
Jeżeli szukasz uchwały o wynagrodzeniu członka zarządu znajdziesz ją w moim sklepie w ramach protokołu pierwszego zgromadzenia wspólników.